FB MINEX FB MINEX FB MINEX Twitter Minex ISSUU Minex Press Reader Minex YouTube Minex

Tuesday, August 28, 2018

Sulat gikan sa Davao: ‘Panagsumpaki sa mga isyu nga makontrobersiya’ Ni Jun Ledesma

DI NAKO MASABTAN ngano nga daghan kaayo ang nagkuti-kuti sa mga pamahayag sa mga sakop sa Gabinete bahin sa pipila ka isyu nga kontrobersyal sa draft constitution. Samtang may mga sektor nga nag-ingon nga ang mga sakop sa Gabinete angay nga mobatbat sa ilang baruganan sa sulod sa usa ka sesyong ehekutibo kauban ang Presidente, ang tumong sa pagbatbat sa ilang opinyon ngadto sa publiko maghatag og  signal nga ang publiko angay ug libre nga moapil sa debate. Mao sab na ang gusto ni Pres. Rodrigo Duterte.

Tama si Sec. Sonny Dominguez. Mas maayo nga madiskas ni karon, sugyot niya, kaysa biyaan ang mga isyu nga kontrobersyal, unya magmahay ta sa kaulahian. Sa pagkatinuod, nagasubay kita karon sa linya nga parallel o buyon nga mohatod kanato gikan sa unitary ug grabe ka sentralisado nga gobyerno nga ninggapos ug ninglansang sa paglambo sa ekonomiya ug politika sa mga rehiyon gawas sa Metro Manila padulong ngadto sa Pederalismo, sistema sa pangagamhanan nga nagbahinay sa gahum ug bahandi ang tanang ang-ang sa gobyerno gikan sa Metro Manila ngadto sa regional o state government.

Ania na sab ta sa yugto nga krusyal kaayo tungod kay ang gobyerno ninglunsad og pinakaambisyoso nga mga programa sa imprastruktura aron masulbad ang mga komplikadong problema nga ningpugong sa kalamboan sa nasud ug ningpalayo sa mga opurtunidad. Ang Duterte administration ninglunsad og haum gyud nga pagkangalan nga programa: BUILD, BUILD, BUILD. Lakip dinhi ang 31 ka dagkong imprastruktura sa railway, karsada ug tulay, airport ug pantalan, ug mga proyekto sa irigasyon ug teknolohiya sa impormasyon.

Aron mahimo kining maong programa nga buhing kamatuoran, ang gobyerno nagkinahanglan og kwarta. Ug kini ang pait. Ang nagahikutar sa ekonomiya nga gipangulohan ni Secretary Dominguez ningpanday og pinakamalukpanon nga reporma sa pagpamuhis alang sa pagpatulin sa kalamboan ug paglakip sa kadaghanan. Dugang ni sa seryoso nga pagpursige sa pagkolekta og buhis nga ninglangkob na kang Pres. Rodrigo R. Duterte isip numero unong tax collector. Sa ilang kredito, si Internal Revenue Commissioner Cesar Dulay ug Customs Commissioner Isidro Lapena nakakab-ot sa target nilang koleksyon ug gani ninglampas pa og dako kaayo sa ilang quota. Apan kining maong kahimoan nga way sama niadto di pa bastante. Ang gobyerno kinahanglan pa gyud manghulam og kwarta aron magasto para sa mga imprastruktura.

Giswerte man sab hinoon ta. Samtang ang mga kritiko gapyesta sa linggwahe sa diplomasiya ni Duterte nga daghang lamas nga pamalikas ug dili kuno pino matud pa ni Erap, belib ug dayeg sa atoa ang mga ugdang nga mga lideres sa kalibutan: si Xi, Trump, Putin ug Abe. Ang pakighinabi uban ni Xi Jinping sa China ug pagpalig-on og usab sa relasyon ug panaghigalaay tali ni Shinzo Abe sa Japan ningresulta sa di maihap nga kabulahan. Pautang nga kwarta nga mubo kaayo og interes ug taas nga panahon sa di pa magsugod og bayad mohatag kanato og higayon nga makompleto una ang mga proyekto ug mokita una sa dili pa sugdan og bayad. Libre pa gyud ang uban sama sa mga tulay sa Pasig, mga armas ug bala para magamit sa pagkombati sa mga terorista ug pundo sa pagpausbaw sa kapasidad sa mga kahimanan sa broadcast sa Philippine Broadcasting System, nga mga pipila lamang sa misantop dayon sa akong hunahuna.  

Apan ang obligasyon katungdanan gyud. Mao ni ang rason ngano nga anaa ang TRAIN. Mao ni ang kanunayng ginaasikaso sa mga nagdumala sa atong ekonomiya sama ni Dominguez nga nahigwaos unsaon pagbayad sa atong mga utang. Sa akong pagtuo wala makonsulta sa Consultative Committee nga maoy nagpanday sa draft charter sa gobyernong pederal ang team sa ekonomiya sa Duterte administration. Giisa ni Dominguez ang pula nga bandera didto sa Senado tungod kay ang taas nga balay balaoranan mao man ang mohiling, mosukitsukit-sukit ug motuki sa draft ug oo, kinahanglan niyang ipokus pinaagi sa pagprangka ang atensyon mientras sayo pa ang mga isyu nga angay hikutahon.

Tama gyud nga kini debatihan karon imbes tabon-tabonan ug ilubong sa kalimot kay basin og magmahay unya ta sa umaabot. Ayawg katahap nga kontra si Dominguez sa pederalismo. Gikan siya sa Mindanao ug disipulo sa pederalismo, kay kun di pa, di na siya maningkamot nga mangulo sa lihok sa pagkumbinse kang Mayor Duterte nga modagan pagka Presidente ug pagtipon sa iyang mga higala aron mosuporta sa kampanya presidensyal.Hinumdomi nga ang mga sentrong haligi sa plataporma de gobyerno sa kampanya ni Duterte mao ang Pederalismo, pakiggubat kontra sa droga, krimen ug kurapsyon.

Kun gusto ta og kausaban, magtinabangay ta. Ang Presidential Communications Operations Office ilawom sa liderato ni Sec. Martin Andanar nagaandam karon og arena kun diin ang pagbinayloay ug panagsumpaki sa mga opinion gikan sa tanang pwersa political ug hut-ong sa katilingban pagadawaton ug tagaan og higayon nga mabatbat. Way modaug, wa say mapilde, tama o mali nga ideya. Sa akong tan-aw ang tumong niini mao ang pagtabang kanatong mga yanong lungsoranon sa pagtin-aw sa atong mga ideya ug hunahuna ug paghukom kun mobalhin ba ta ngadto sa gobyernong pederal o magpabilin sa status quo. (Jun Ledesma)

Like Us on Facebook: https://www.facebook.com/mindanaoexaminer
Follow Us on Twitter: https://twitter.com/MindanaoExamine
Read And Share Our News: https://www.mindanaoexaminer.com/
http://mindanaoexaminernewspaper.blogspot.com/
Digital Archives: https://issuu.com/mindanaoexaminernewspaper
See Media Rates: https://mindanaoexaminer.com/ad-rates/


No comments:

Post a Comment