'Simtoma sa pagka way paglaom' ni Jun Ledesma

Sulat Gikan sa Davao: 

 

DAKO ANG AKONG kahibulong sa pagbag-o sa huros sa hangin. Ngano man nga grabe ang kabanha bahin sa press freedom human sa pagsirado sa Rappler, usa ka organisasyon sa media nga gipondohan og dinagko sa usa ka langyawng organisasyon sa media nga baho na kaayo og dungog tungod sa iyang tinago ug minarama nga mga kalihokan sa destabilisasyon sa mga langyaw ng gobyerno ug lideres nga dili amigo sa America?

 

Pila gyud kaha tanan ang kwarta nga gibun-ag aron atakihon ug pakaulawan ang administrasyong Duterte nga ningsangpot sa pagtumaw sa maihap lang sa mga tudlo sa usa ka kamot nga mga kapunongang radikal ug kompaniya sa media nga sinuholan sa mga langyaw ug sa pagsalmot-samot nila sa katingalahan nga aktibismo tungod sa pagsirado sa Rappler.

 

Para, tan-aw, ug paminaw. Nawagtang ba ang ilang kagawasan nga ilang gibandera nga giagaw gikan kanila?

 

Pagsumpo sa kagawasan sa prensa ug pamahayag ang gimulo sa Rappler human sila siradoi sa Securities and Exchange Commission. Apan manighawak lang ba ang SEC ug wa nay buhaton human niya madiskubrihi nga ang baho na kaayo nga Omidyar Network makapanghilabot ug makasugok sa unod ug palisiya sa editoryal sa Rappler?

 

Dili unta nako gusto nga mokomentaryo pa og dugang sa kaso sa Rappler tungod kay nasang-at na ang kaso sa Court of Appeals. Ugaling lang, ang Rappler padayon nga nagamantala og mga taho bahin sa mga kalihokan nga resulta sa iyang pagbandera sa isyu nga gisumpo daw ang iyang kagawasan ug ang mga aktibista, nga mora og mga kiko nga de-yabe, ningkuros usab dayon og pamalikas ug ning-absin sa ilang mga klase aron pagmartsa-martsa ug pagsinggit-singgit kontra kuno sa diktaduryang Duterte ug madaogdaogon nga ataki sa kabatan-onan ug katawhang Pilipino.

 

Mora og gitabonan sa yagawyaw ug kapungot ang tinuud ug batakang isyu sa kagawasan sa prensa ug pamahayag ug ang dakong kalainan niini sa kalihokang kriminal.  Apan dili kini sama ka simple sa pagdeterminar kun isyu lang ba kini sa kagawasan o krimen. Nabaliktos kini sa mga isyu sa nasyonalismo, soberanya ug nasudnong seguridad nga dili makagawas tungod sa kayagaw ug mga drama nga nagapanghitabo sa sulod sa campus sa UP, sa mga walhon nga legal nga mga frente sama sa Kilusang Mambubukid, Kabataan Party List, sa Senado ug ang pinondohan sa mga langyaw nga mga organisasyon sa media.

 

Ang koneksyon sa isyu sa press freedom ug krimen gubot pa sa lukot niining kasoha. Ang kabanha ug ang paggamit og mga way nada nga slogans mga pamaagi sa pagtago sa mga krimen nga gihimo sa ning-aging administrasyon sama sa makalilisang nga mga hitabo sama sa dengvaxia ug masaker sa mga pulis sa 44 Special Action Force. Ginagamit kini sa nagtinga na nga oposisyon ug sa pipila ka mga panit-sibuyas nga mga politiko aron maalkontra ang mga bloggers ug mga social media platform sama sa Facebook nga gustong silotan nila ni Senador Grace Poe ug Senador Manny Pacquiao. Gibandera pa gani ni Poe ang posibilidad nga babagan ang Facebook dinhi sa Pilipinas.

 

Nasakitan si Pacquiao sa pipila ka mga bloggers nga ukitan.

 

Ang oposisyon nagaakusar nga ang mga dumadapig ni Duterte ug mga bloggers nagagamit sa Facebook aron pagsabwag og mga peke nga balita. Ang mga bloggers nga gikan sa nagkalain-laing pundok sa politika ug ideolohiya nagagamit sa FB ug mahimuot ka kay ang mga senador ug mga anti-Duterte bloggers nagapunting sa ilang mga armas ngadto kang Asec. Mocha Uson nga mora na hinoon og ang tanan nga peke nga balita nagaggikan sa iyaha. Gitam-okan nila og kritisismo si Ms. Uson sa iyang sayop nga pagbutang sa Mt. Mayon sa Naga City sa usa niya ka pagbalita. Nahimo ning dakong isyu kaniadto ug hangtud karon ug si Uson naghilomhilom na lamang aron magmalipayon ang iyang mga kritiko sa ilang pagpanaway.

 

Hinumdomi nga ang mga dumadapig ni Duterte ninggamit og maayo sa libre nga platform sa FB tungod kay wa sila tagai og higayon, panahon ug espasyo sa tradisyonal ug dagko nga media. Ninglansad si Duterte pagka Presidente nga gamay kaayo og badyet. Nakakontrata si Duterte og mga advertising sa ABS CBN apan bisan og nabayran niya ni og adbans, ang network wa jud mosibya niini. Apan pwerte niyang daghana og mga volunteer nga nagareport sa tanang kalihokan sa iyang kampanya.

Didto ni nila gireport sa FB uban ang nga krudo nga mga video nga ilang gikuha pinaagi sa ilang mga cellphone ug camera. Si Jun Evasco, ang campaign manager, nasorpresa kayo nga daghan ang mga domain sa internet nga ningsabwag sa mga balita ug mga video sa kampanya. Sa kaulahian, gianggaan sila og mga samokan, apan ngano man diay? Ang ilang mensahe ning-abot sa masa ug ang mga video sa kampanyang Duterte nakit-an sa milyon-milyon ka tawo dinhi ug gawas sa nasud. Sadya kaayo ang mga Overseas Filipino Workers nga nag-abiba sa kandidato sa ilang hut-ong.      

 

Nagtan-aw ba sila sa peke nga mga balita sa buhi nga kolor?

 

Ang oposisyon sa politika wa pa mahigmata ug naanad sa ilang kapildihan. Ang mga boto matam-okon ug mapiogon nga wa gyuy mahimong maniobra ug pagpanikas nga mobali sa tinuud nga resulta.

Hangtud karon nalipong pa gihapon sila sa resulta ug sa kamatuoran. Ilang gipasanginlan ang Facebook ug si Zuckerberg sa ilang makaulaw nga kapildihan ug samtang naghinangat ang sunod nga eleksyong tunga-tunga sa termino sa Pangulo, gusto nilang did-an ang Facebook. Nianing panahona, ilang gipasanginlan ang FB nga maoy tigsabwag sa peke nga mga balita. Ang mga timailhan sa pagka way paglaom ug kapildihan nagpakita na bisan og sayo pa.

 

Ila kahang iakusar ang Social Weather Station ug Pulse Asia tungod sa ekselente nga grado sa pagsalig nga nakuha sa mga survey? Basin sab og suspetsahan nila ang mga international credit rating firms tungod sa paghatag niini og grado nga lig-on ug angay nga bun-agan og mga puhunan sa negosyo ang Pilipinas sa administrasyong Duterte. Ila kahang ginatratar ang mga statistics sa taas nga koleksyon sa BIR ug BOC nga peke?

 

Ila kahang basolon ang Korte Suprema sa pagkompirma sa extension sa martial law sa Mindanao?

 

Tuig sa pagtukod ug paggama (Build, Build, Build) ang 2018. Segurado ko nga ang grabe kabanha sa mga girabis nga mga rallyista, sa walay ulo nga Commission on Human Rights, mga pundok sa mga sulugoon sa mga organisasyon sa media nga sinuholan sa mga langyaw, ug mga hilabtanon nga mga sakop sa simbahang Katoliko lamyon sa kagahob sa mga kahimanan sa konstruksyon. (Jun Ledesma)

 

 

Like Us on Facebook: https://www.facebook.com/mindanaoexaminer
Follow Us on Twitter: https://twitter.com/MindanaoExamine
Read Our News on: http://www.mindanaoexaminer.com /http://mindanaoexaminernewspaper.blogspot.com/
Share Our News
Digital Archives: issuu.com/mindanaoexaminernewspaper