Mga Sulat gikan sa Davao:
ANG PERSONAL nga panagbingkil sa kanhi magkumpanyiro nga si Bebot Alvarez ug Tonyboy Floirendo ningsangko na gyud sa punto nga dili na magkauli ang ilang maayong kabubut-on sa usa’g-usa. Pareho sila nga mga deputado sa duha ka distrito sa Davao del Norte (Alvarez sa Distrito Uno, Floirendo sa Dos). Lagmit nga usa kanila monegar, apan akong ginatratar ang duha nga akong mga higala sa wala pa ang kampanya, sa panahon sa kampanya, ug human sa piniliay, buot ipasabot, hangtud karon. Ang mga botante sa Davao del Norte ningselebrar sa ilang kadaugan sa Kongreso.
Mao sab ang Mindanao, ningduyog sa pagsaulog sa ilang kadaugan. Si Davao City Mayor Rodrigo Duterte isip kandidato sa pagka Presidente, si Alvarez isip Speaker sa Kamara de Representante ug si Floirendo nga gibantog nga pinakadako og kontribusyon sa kampanya nakakab-ot sa mga pinakatag-as nga ang-ang sa gahum ug pangagamhanan. Dili sab nako ilimod nga si Floirendo dako kaayo og kontribusyon sa panudlanan sa kampanya sa iyang pinakasuod nga higala nga si Bebot.
Ang tulo, Digong, Bebot ug Tonyboy, ang gikaibgan nga triplet sa politika. Gikan silang tulo sa Region XI o Davao Region ug kami, labi na gyud ang mga taga Davao del Norte, naglaum nga naay dugang nga bonanza nga ibuhos sa rehiyon sama sa idlas kaayo nga tulay gikan sa Samal padulong sa Davao City, irigasyon ug tubig nga mainom gikan sa sapa sa Saug para sa dili momenos 7 ka lungsod sa probinsya sa Davao ug dugang nga mga imprastruktura sa tibuok rehiyon. Ipursige kaha ning mga proyektoha sa tulo nga atong gihinganlan?
Ang gituhoan nga mahangtoron nga pagkasuod ni Alvarez ug Floirendo kalit lang nga nabugto. Dili kini tungod kay nabugto ang ilang pagmahal isip mga amigo, kundili tungod sa ilang mga minahal sa kinabuhi. Dili nako gusto nga ukayon ang mga detalye tungod kay sa akong tan-aw nahulog og binata ang aksyon sa duha nga hingtundan nga ang usa ka isyu nga pwerteng gamaya tugotan nga moputol sa pipila ka dekada nga pagkaamigo.
Sa tinuod lang, di ko makatuo sa nahitabo sa usa ka relasyon nga sa akong tan-aw hugot, mahinungdanon ug makahuloganon, mao nga akong gi-text ang Speaker kun di na ba gyud mahilot ang ilang panagbangi bisan human na isumite ni Bebot ang mga impormasyon kontra kang Tonyboy sa opisina sa Ombudsman. “Wala ni kalambigitan sa panaghigalaay, kundili bahin sa responsibilidad ngadto sa nasud” (“This has nothing to do with friendship anymore, this is (about) accountability to the nation”), mao ang tubag nga gi-text sa ako ni Speaker. Human sa usa ka semana, ang Sandiganbayan ning-isyu og warrant of arrest o orden sa pagdakop kang Congressman Floirendo nga gitubag ra sab ni Floirendo subay sa mando sa balaod pinaagi sa pagbayad og P30-mil nga piyansya. Nalooy ko kang Tonyboy apan dili una ko mokomento bahin niini sa pagkaron.
Pero ang nakapapikal nako og maayo mao ang mga panghitabo pagkahuman. Usa ka solido nga grupo sa armadong polisiya, kawanihan sa Department of Public Works and Highways ug daghan pang wa mailhi nga mga tawo ang ning-atraka sa Tagum Agricultural Development Corporation ug pinaagi sa pwersa ningdistrungka sa mga gipang-instalar nga mga pasilidad sa kwarentinas nga gibutang sa mga ganghaan nga agianan sa mga tawo. Gipangulohan ang maong grupo, sumala sa mga balita, sa usa ka Edwin Jubahib, nga matud pa chief of staff ni Speaker Pantaleon Alvarez.
Kun tinuod nga dili ni bahin sa paghigalaay, ug bahin lamang kini sa gialegar nga kuno criminal liability ni Tonyboy Floirendo tungod sa iyang paggamit sa iyang ranggo nga congressman kaniadto aron pag-agni sa Bureau of Corrections sa pag-renew sa kontrata sa Joint Venture Agreement tali sa TADECO, nan ngano man nga ang biosecurity barriers nga nagprotekta sa plantasyon sa saging gipangdistrungka?
Basin og wala kahibalo si Speaker Alvarez nga gipangguba ang mga quarantine checkpoints sa mga estupido nga mga opisyales sa DPWH ug mga pulis nga gipangulohan sa iyang Chief of Staff nga kulang sab og pangutok ug sentido komon. Dapat lang nga manubag ning mga tawhana sa ilang gihimo ngadto kaniya. Ang gamit ug tuyo sa maong mga quarantine checkpoints sa mga plantasyon sa saging ug sa mga pasilidad nga pasanayan sa kahayupan (animal breeding places) mao ang pagpugong sa pagsulod ug pagkanap sa mga sakit nga makapatay sa mga tanum ug kahayupan. Ang mga tawo ug mga sakyanan dili ginapugngan nga moagi sa maong mga ganghaan apan obligado ang mga tawo nga motunob sa biosecurity checkpoints aron pagpatay sa mga kagaw nga namilit sa sapin sa ilang tiil ug ang mga ligid sa sakyanan ginaespreyhan niining mga biocide aron patyon ang mga bakterya, virus ug fungus nga makapatay sa mga tanum ug kahayuan.
Ang order nga wa mahasubay sa tama nga ningresulta sa pangdistrungka sa mga quarantine barriers naggikan kang Rep. Johnny Pimentel nga gustong makakuha og imbentaryo sa mga karsadang publiko nga nagalibot sa plantasyon sa TADECO. Di gani kaatiman ang congressman sa Surigao del Sur sa mga gubaon nga kadalanan sa iyang probinsya, nia siya nanghilabot na hinoon sa kadalanan sa Davao del Norte ug gitutokan gyud ang kadalanan sa TADECO.
Bisan og katahapan ang iyang motibo, akong tagaan og mas dakong gibug-aton ang epekto sa maong mangilngig ug ikasubo nga lihok nga mobutang sa nag-unang industriya sa agrikultura sa Davao sa kakuyaw nga dili pa makwenta. Kun kining mga bastardo nagtuo nga ang plantasyon sa saging lamang sa TADECO ang maapektohan, pwerte gyud nilang sayopa. Ang makapatay nga Sigatoka ug Fusarium grabe ka mananakod. Segurado ko nga ang kinatibuk-ang industriya sa saging nagaantos ug nagalisud og unsaon sa pagkontrol sa pagtakod sa fusarium ug hingpit nga pagpuhag niini. Fungus kini nga anaa sa yuta ug dili kini makontrol sa mga fungicide ug mga kemikal ug magpabilin kini nga anaa sa yuta, ug wa pay kasulbarang ang mga scientist sa maong sakit. Ang gihimo sa mga hungog nga gikan sa DPWH ug Philippine National Police mao ang pag-abri sa ganghaan nga maoy agianan niining makalilisang nga sakit sa saging aron motakod sa ubang plantasyon.
Ang hulga niining ilang kagaral lampas pa sa politika ug di na mauli nga paghigalaay. Imong ginasud-ong karon ang posibleng kamatayon sa usa ka industriya nga mao ang pinakadaghan og trabahador ug gagmayng kapitalista ug negosyante sa tibuok nasud. Sa TADECO lang gani dili na momenos og 6,000 ang iyang pwersa sa pamuo, wa pay labot niini ang mga gagmayng kapitalista nga ang kita naggikan ug gumikan sa pamatigayon ug serbisyo nga gikablit ug gipalihok sa industriya. Ginalantaw sab nato ang pagkunhod ug pagkawala sa kita nga dolyares gikan sa pagtumod sa atong saging ngadto sa ubang nasud.
Kinsa ang magsagubang ug mag-antos kun mahitabo ni? Primero ang Davao region. Mokunhod ang kapasidad sa katawhan sa pagpamalit sa mga produkto ug serbisyo ug mogamay ang teritoryo nga gilihukan sa sektor sa ekonomiya nga nagakadalit og mga serbisyo. Gibuhos sab ang mga puhunan dinhi sa rehiyon tungod sa bonanza sa ekonomiya nga ang nagaduso ug nagabitad mao ang baskog nga industriya sa agrikultura.
Nabantog na ang pagkamalahutayon sa paglambo sa ekonomiya sa Syudad sa Davao nga nagausbaw kasagaran og 9% kada tuig. Lagmit ang ekonomiya sa Davao City ang pinakakusog ug pinakamalahutayon nga nagauswag sa tibuok Asya. Unya atong tugotan nga mokunhod ni tungod lang sa claim sa usa ka ignoy nga congressman sa Surigao del Sur nga naa kuno duha ka karsada nga gibabagan sa plantasyon nga gipanag-iya sa mga Floirendo? Mali pa gyud kaayo si bossing. Ang Tadeco usa lang ka partner sa Joint Venture Agreement tali sa Bureau of Prisons sa pagtikad ug pagpalambo sa usa ka lugar nga kaniadto usa lang ka dakong wanang sa awaaw ug way gamit nga kalapokan ug kalibonan ug nahimo na kini karon nga usa ka plantasyon nga pinakaproduktibo sa tibuok kalibutan.
Kun atong balikan og tan-aw, masabtan nako ang tumong ug kaayohan nga ikahatag sa pagporma og usa ka partido sa rehiyon – Hugpong ng Pagbabago. Kay nabungat ko na man na, naglaum sab ko nga ang liderato sa HnP mousisa ug mosanta niining nagtakoban ug makahadlok nga inisyatiba sa usa ka kahibudngan nga duot sa mga politiko, labi na gyud ning gikan sa Surigao, nga mosabotahe sa industriya sa saging sa Pilipinas. Kun mahugno ni, dako ang kadaut nga mahitabo sa pangkinatibuk-ang ekonomiya sa nasud.
Panahon na nga angay mointerbenir si Pres. Rodrigo R. Duterte og dinalian aron di pa ulahi ang tanan. Ang gihimo sa politiko sa Surigao wa mahasubay sa hustong pamaagi sa pagpaandar ug pagpalambo sa industriya sa rehiyon. Usa kini ka dakong hulga sa panarbaho sa libo ka libo ka mga trabahador nga nagasalig sa agrikultura. Mao ni ang hustong pamaagi aron mapwersa ang libo ka libo ka mga tawo sa han-ay sa pamuo nga mopila ug modayo sa Kuwait ug uban pang lugar aron mosagubang ug moantos sa mga kalisdanan, kamingaw ug mga pagtibhang sa dignidad ug simbako kamatayon nga layo sa mga minahal niya sa kinabuhi.
Pabor lang intawon, ayaw idamay ang tibuok rehiyon sa Davao sa kapritso sa politika. Ayaw og iangin sa maong bangi ang industriya sa saging. Mao ra tawon ning ato-a. (Jun Ledesma)
Like Us on Facebook: https://www.facebook.com/mindanaoexaminer
Follow Us on Twitter: https://twitter.com/MindanaoExamine
Read Our News on: https://www.mindanaoexaminer.com and https://mindanaoexaminernewspaper.blogspot.com/
Share Our News
Digital Archives: issuu.com/mindanaoexaminernewspaper
ANG PERSONAL nga panagbingkil sa kanhi magkumpanyiro nga si Bebot Alvarez ug Tonyboy Floirendo ningsangko na gyud sa punto nga dili na magkauli ang ilang maayong kabubut-on sa usa’g-usa. Pareho sila nga mga deputado sa duha ka distrito sa Davao del Norte (Alvarez sa Distrito Uno, Floirendo sa Dos). Lagmit nga usa kanila monegar, apan akong ginatratar ang duha nga akong mga higala sa wala pa ang kampanya, sa panahon sa kampanya, ug human sa piniliay, buot ipasabot, hangtud karon. Ang mga botante sa Davao del Norte ningselebrar sa ilang kadaugan sa Kongreso.
Mao sab ang Mindanao, ningduyog sa pagsaulog sa ilang kadaugan. Si Davao City Mayor Rodrigo Duterte isip kandidato sa pagka Presidente, si Alvarez isip Speaker sa Kamara de Representante ug si Floirendo nga gibantog nga pinakadako og kontribusyon sa kampanya nakakab-ot sa mga pinakatag-as nga ang-ang sa gahum ug pangagamhanan. Dili sab nako ilimod nga si Floirendo dako kaayo og kontribusyon sa panudlanan sa kampanya sa iyang pinakasuod nga higala nga si Bebot.
Ang tulo, Digong, Bebot ug Tonyboy, ang gikaibgan nga triplet sa politika. Gikan silang tulo sa Region XI o Davao Region ug kami, labi na gyud ang mga taga Davao del Norte, naglaum nga naay dugang nga bonanza nga ibuhos sa rehiyon sama sa idlas kaayo nga tulay gikan sa Samal padulong sa Davao City, irigasyon ug tubig nga mainom gikan sa sapa sa Saug para sa dili momenos 7 ka lungsod sa probinsya sa Davao ug dugang nga mga imprastruktura sa tibuok rehiyon. Ipursige kaha ning mga proyektoha sa tulo nga atong gihinganlan?
Ang gituhoan nga mahangtoron nga pagkasuod ni Alvarez ug Floirendo kalit lang nga nabugto. Dili kini tungod kay nabugto ang ilang pagmahal isip mga amigo, kundili tungod sa ilang mga minahal sa kinabuhi. Dili nako gusto nga ukayon ang mga detalye tungod kay sa akong tan-aw nahulog og binata ang aksyon sa duha nga hingtundan nga ang usa ka isyu nga pwerteng gamaya tugotan nga moputol sa pipila ka dekada nga pagkaamigo.
Sa tinuod lang, di ko makatuo sa nahitabo sa usa ka relasyon nga sa akong tan-aw hugot, mahinungdanon ug makahuloganon, mao nga akong gi-text ang Speaker kun di na ba gyud mahilot ang ilang panagbangi bisan human na isumite ni Bebot ang mga impormasyon kontra kang Tonyboy sa opisina sa Ombudsman. “Wala ni kalambigitan sa panaghigalaay, kundili bahin sa responsibilidad ngadto sa nasud” (“This has nothing to do with friendship anymore, this is (about) accountability to the nation”), mao ang tubag nga gi-text sa ako ni Speaker. Human sa usa ka semana, ang Sandiganbayan ning-isyu og warrant of arrest o orden sa pagdakop kang Congressman Floirendo nga gitubag ra sab ni Floirendo subay sa mando sa balaod pinaagi sa pagbayad og P30-mil nga piyansya. Nalooy ko kang Tonyboy apan dili una ko mokomento bahin niini sa pagkaron.
Pero ang nakapapikal nako og maayo mao ang mga panghitabo pagkahuman. Usa ka solido nga grupo sa armadong polisiya, kawanihan sa Department of Public Works and Highways ug daghan pang wa mailhi nga mga tawo ang ning-atraka sa Tagum Agricultural Development Corporation ug pinaagi sa pwersa ningdistrungka sa mga gipang-instalar nga mga pasilidad sa kwarentinas nga gibutang sa mga ganghaan nga agianan sa mga tawo. Gipangulohan ang maong grupo, sumala sa mga balita, sa usa ka Edwin Jubahib, nga matud pa chief of staff ni Speaker Pantaleon Alvarez.
Kun tinuod nga dili ni bahin sa paghigalaay, ug bahin lamang kini sa gialegar nga kuno criminal liability ni Tonyboy Floirendo tungod sa iyang paggamit sa iyang ranggo nga congressman kaniadto aron pag-agni sa Bureau of Corrections sa pag-renew sa kontrata sa Joint Venture Agreement tali sa TADECO, nan ngano man nga ang biosecurity barriers nga nagprotekta sa plantasyon sa saging gipangdistrungka?
Basin og wala kahibalo si Speaker Alvarez nga gipangguba ang mga quarantine checkpoints sa mga estupido nga mga opisyales sa DPWH ug mga pulis nga gipangulohan sa iyang Chief of Staff nga kulang sab og pangutok ug sentido komon. Dapat lang nga manubag ning mga tawhana sa ilang gihimo ngadto kaniya. Ang gamit ug tuyo sa maong mga quarantine checkpoints sa mga plantasyon sa saging ug sa mga pasilidad nga pasanayan sa kahayupan (animal breeding places) mao ang pagpugong sa pagsulod ug pagkanap sa mga sakit nga makapatay sa mga tanum ug kahayupan. Ang mga tawo ug mga sakyanan dili ginapugngan nga moagi sa maong mga ganghaan apan obligado ang mga tawo nga motunob sa biosecurity checkpoints aron pagpatay sa mga kagaw nga namilit sa sapin sa ilang tiil ug ang mga ligid sa sakyanan ginaespreyhan niining mga biocide aron patyon ang mga bakterya, virus ug fungus nga makapatay sa mga tanum ug kahayuan.
Ang order nga wa mahasubay sa tama nga ningresulta sa pangdistrungka sa mga quarantine barriers naggikan kang Rep. Johnny Pimentel nga gustong makakuha og imbentaryo sa mga karsadang publiko nga nagalibot sa plantasyon sa TADECO. Di gani kaatiman ang congressman sa Surigao del Sur sa mga gubaon nga kadalanan sa iyang probinsya, nia siya nanghilabot na hinoon sa kadalanan sa Davao del Norte ug gitutokan gyud ang kadalanan sa TADECO.
Bisan og katahapan ang iyang motibo, akong tagaan og mas dakong gibug-aton ang epekto sa maong mangilngig ug ikasubo nga lihok nga mobutang sa nag-unang industriya sa agrikultura sa Davao sa kakuyaw nga dili pa makwenta. Kun kining mga bastardo nagtuo nga ang plantasyon sa saging lamang sa TADECO ang maapektohan, pwerte gyud nilang sayopa. Ang makapatay nga Sigatoka ug Fusarium grabe ka mananakod. Segurado ko nga ang kinatibuk-ang industriya sa saging nagaantos ug nagalisud og unsaon sa pagkontrol sa pagtakod sa fusarium ug hingpit nga pagpuhag niini. Fungus kini nga anaa sa yuta ug dili kini makontrol sa mga fungicide ug mga kemikal ug magpabilin kini nga anaa sa yuta, ug wa pay kasulbarang ang mga scientist sa maong sakit. Ang gihimo sa mga hungog nga gikan sa DPWH ug Philippine National Police mao ang pag-abri sa ganghaan nga maoy agianan niining makalilisang nga sakit sa saging aron motakod sa ubang plantasyon.
Ang hulga niining ilang kagaral lampas pa sa politika ug di na mauli nga paghigalaay. Imong ginasud-ong karon ang posibleng kamatayon sa usa ka industriya nga mao ang pinakadaghan og trabahador ug gagmayng kapitalista ug negosyante sa tibuok nasud. Sa TADECO lang gani dili na momenos og 6,000 ang iyang pwersa sa pamuo, wa pay labot niini ang mga gagmayng kapitalista nga ang kita naggikan ug gumikan sa pamatigayon ug serbisyo nga gikablit ug gipalihok sa industriya. Ginalantaw sab nato ang pagkunhod ug pagkawala sa kita nga dolyares gikan sa pagtumod sa atong saging ngadto sa ubang nasud.
Kinsa ang magsagubang ug mag-antos kun mahitabo ni? Primero ang Davao region. Mokunhod ang kapasidad sa katawhan sa pagpamalit sa mga produkto ug serbisyo ug mogamay ang teritoryo nga gilihukan sa sektor sa ekonomiya nga nagakadalit og mga serbisyo. Gibuhos sab ang mga puhunan dinhi sa rehiyon tungod sa bonanza sa ekonomiya nga ang nagaduso ug nagabitad mao ang baskog nga industriya sa agrikultura.
Nabantog na ang pagkamalahutayon sa paglambo sa ekonomiya sa Syudad sa Davao nga nagausbaw kasagaran og 9% kada tuig. Lagmit ang ekonomiya sa Davao City ang pinakakusog ug pinakamalahutayon nga nagauswag sa tibuok Asya. Unya atong tugotan nga mokunhod ni tungod lang sa claim sa usa ka ignoy nga congressman sa Surigao del Sur nga naa kuno duha ka karsada nga gibabagan sa plantasyon nga gipanag-iya sa mga Floirendo? Mali pa gyud kaayo si bossing. Ang Tadeco usa lang ka partner sa Joint Venture Agreement tali sa Bureau of Prisons sa pagtikad ug pagpalambo sa usa ka lugar nga kaniadto usa lang ka dakong wanang sa awaaw ug way gamit nga kalapokan ug kalibonan ug nahimo na kini karon nga usa ka plantasyon nga pinakaproduktibo sa tibuok kalibutan.
Kun atong balikan og tan-aw, masabtan nako ang tumong ug kaayohan nga ikahatag sa pagporma og usa ka partido sa rehiyon – Hugpong ng Pagbabago. Kay nabungat ko na man na, naglaum sab ko nga ang liderato sa HnP mousisa ug mosanta niining nagtakoban ug makahadlok nga inisyatiba sa usa ka kahibudngan nga duot sa mga politiko, labi na gyud ning gikan sa Surigao, nga mosabotahe sa industriya sa saging sa Pilipinas. Kun mahugno ni, dako ang kadaut nga mahitabo sa pangkinatibuk-ang ekonomiya sa nasud.
Panahon na nga angay mointerbenir si Pres. Rodrigo R. Duterte og dinalian aron di pa ulahi ang tanan. Ang gihimo sa politiko sa Surigao wa mahasubay sa hustong pamaagi sa pagpaandar ug pagpalambo sa industriya sa rehiyon. Usa kini ka dakong hulga sa panarbaho sa libo ka libo ka mga trabahador nga nagasalig sa agrikultura. Mao ni ang hustong pamaagi aron mapwersa ang libo ka libo ka mga tawo sa han-ay sa pamuo nga mopila ug modayo sa Kuwait ug uban pang lugar aron mosagubang ug moantos sa mga kalisdanan, kamingaw ug mga pagtibhang sa dignidad ug simbako kamatayon nga layo sa mga minahal niya sa kinabuhi.
Pabor lang intawon, ayaw idamay ang tibuok rehiyon sa Davao sa kapritso sa politika. Ayaw og iangin sa maong bangi ang industriya sa saging. Mao ra tawon ning ato-a. (Jun Ledesma)
Like Us on Facebook: https://www.facebook.com/mindanaoexaminer
Follow Us on Twitter: https://twitter.com/MindanaoExamine
Read Our News on: https://www.mindanaoexaminer.com and https://mindanaoexaminernewspaper.blogspot.com/
Share Our News
Digital Archives: issuu.com/mindanaoexaminernewspaper
No comments:
Post a Comment